قرض گرفتن برای حج به چه کسانی واجب است؟
حجت الاسلام و المسلمین ظهیری دبیر کمیته فقهی حج در خصوص مساله استطاعت که در سال جای به دلیل دو برابر شدن هزینه‌های حج تمتع زائران و کسانی که مستطیع بودند را دچار مشکل کرده است گفت:
کسانی که امسال عازم حج تمتع هستند به چند دسته تقسیم می‌شوند:
1ـ دسته اول کسانی هستند که قبلاً مستطیع بودند و می‌توانستند با خرید فیش آزاد حج به صورت آزاد به حج بروند. این دسته از افراد بنا بر نظر همه مراجع باید حج بروند حتی اگر دیگر مستطیع نباشند. اینها باید در هر صورت «حجَةُ الاسلام» [=حج واجب] را به هر نحوی که شده است به جا بیاورند.
2ـ دسته دوم نیز کسانی‌اند که مستطیع هستند و به نظر همه مراجع عظام باید حج را به نیت «حجة الاسلام» [=حج واجب] به جا بیاورند.
3ـ دسته سوم که در آن اختلاف نظر بین علما وجود دارد کسانی هستند که مستطیع نبود ولی فیش حج خریدند و الان که نوبت آنها شده نیز مستطیع نیستند اما با قرض توانستند هزینه سفر حج را کامل کنند. به نظر همه مراجع قبل از قرض کردن قطعا مستطیع نیستند اما زمانی که قرض کردند و در دایره زائرین قرار گرفتند بین علما اختلاف وجود دارد که آیا آنها می‌توانند نیت حج واجب [=حجه الاسلام] بکنند یا خیر:
- به نظر امام راحل، آیات عظام بهجت، سبحانی و نوری هرگز مستطیع نیست و حجّی که انجام می‌دهند به عنوان حج مستحب است و حج واجب نیست.
- اما به نظر آیات عظام خویی، رهبری، وحید، زنجانی، صافی، گلپایگانی، فاضل، جوادی آملی، هاشمی شاهرودی، مظاهری اصفهانی هرگاه بتواند وام و قرضی را که برای حج گرفته به راحتی و لو بعد از برگشتن بپردازد مستطیع است و حج آنها، حج واجب یا حجه الاسلام شمرده خواهد شد.
